Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2011
Πόσο δύσκολα όμως ή πόσο εύκολα δέχεται να φωτογραφηθεί ο άνθρωπος; Σε παλαιότερους καιρούς όπου ο πολιτισμός της εικόνας και ειδικότερα της φωτογραφίας δεν είχε γενικευτεί οι φωτογραφιζόμενοι άνθρωποι έδειχναν μια σχεδόν φυσική και υποσυνείδητη φοβία προς το φακό. Έκρυβαν το πρόσωπό τους, απομακρύνονταν ή και αντιδρούσαν ακόμη και επιθετικά προς το φωτογράφο. Ίσως, μη όντας εξοικειωμένοι με τη φωτογράφηση, νόμιζαν ότι ο φακός τους απογυμνώνει, τους αποκαλύπτει, μαθαίνει τα μυστικά τους. Αυτή η συμπεριφορά αν αναλυθεί θα δούμε ότι τα μοντέλα διαισθάνονταν τη δύναμη του φακού, διαισθάνονται χωρίς να το ξέρουν ότι ανάμεσα σε αυτούς και το φωτογράφο αναπτύσσονταν ένας διάλογος αποκαλυπτικός. Στο σημείο αυτό ίσως και να βρίσκεται η ουσία της προσωπογραφίας. Την ίδια ακριβώς συμπεριφορά παρατηρούμε σε κοινωνίες μη εκσυγχρονισμένες αλλά και σε κοινωνικά στρώμα με χαμηλότερη καλλιέργεια όπου δεν έχουν αφομοιώσει τελείως την κυριαρχία και τον καταιγισμό της εικόνα και ειδικότερα της φωτογραφίας. Στις περιπτώσεις που δεν ισχύουν τα παραπάνω και κυρίως στις μεσοαστικές και πάνω τάξεις καθώς και στα στρώματα με ανώτερη κουλτούρα όχι μόνο δεν παρατηρείται δισταγμός και φοβία προς τη φωτογράφηση, αλλά παρατηρείται μια φωτολαγνεία. Φαίνεται πως ζώντας ο άνθρωπος σε μια πιο απρόσωπη, μεγάλη, ομογενοποιημένη κοινωνία αποζητά την αυτοεπιβεβαίωση, την προβολή της ατομικότητας και μοναδικότητας του, την έστω και για 15΄διασημότητα. Και η φωτογραφία είναι ένα θαυμάσιο μέσο γι’ αυτό το σκοπό.
